Human Factor meetup #1: Słowo. Rekomendacje książek i artykułów

W miniony piątek (26/05/2023) w Centrum Aktywności Społecznej w Mikołowie odbyło się pierwsze spotkanie z serii Human Factor: Projektowanie, twórczość i poczucie sensu w erze AI. Naszym gościem był dr hab. Michał Krzykawski z Centrum Badań Krytycznych nad Technologiami w Uniwersytecie Śląskim.

Najpierw, wspólnie z Kasią Drożdżal i Michałem, mieliśmy okazję porozmawiać o pisaniu, czytaniu, kulturze, neuronauce, edukacji i przyszłości rozwoju ludzkiego umysłu w czasach ekranów, mediów społecznościowych i wielkich modeli językowych. W drugiej części spotkania przekazaliśmy mikrofon publiczności i rozmowa rozszerzyła się o wiele wątków związanych z AI i jej wpływem na infosferę, edukację, rynek i miejsca pracy, a nawet przyszłość ludzkości. 

Całe spotkanie trwało ponad 4 godzinny. Długo, ale bardzo zależało nam tym, żeby było ono nie tylko przestrzenią dyskusji pomiędzy panelistami, ale prawdziwym spotkaniem i rozmową. Aby każdy kto chciał mógł zabrać głos, zadać pytanie, podzielić się swoimi przemyśleniami. Taka formuła, mimo że znacząco wydłużyła nam spotkanie, pozwoliła nam się naprawdę spotkać.

Jest nagranie ze spotkania, które opublikujemy niedługo. Ze względu na jego długość pewnie podzielimy je na części. Tymczasem chcemy podzielić się z Wami rekomendacjami książkowymi, artykułami i wykładami, do których nawiązaliśmy w naszej rozmowie i jednocześnie, które uważamy za warte uwagi.

Rekomendacje Michała Krzykawskiego

1. Książka: Maryanne Wolf, Proust and the Squid: The Story and Science of the Reading Brain, Harper Perennial, 2008.
2. Wykład: Maryanne Wolf, The Changing Reading Brain in a Digital Culture
3. Artykuł naukowy: N. Katherine Hayles, Hyper and Deep Attention: The Generational Divide in Cognitive Modes, Profession 2007, pp. 187-199.
4. Książka: Kim Sterelny, The Evolved Apprentice. How Evolution Made Humans Unique, the MIT Press, 2014
5. Rozmowa: Kim Sterelny, In conversation with Professor Kim Sterelny
6. Seminarium: Seminarium Panser les écrans et les esprits : attentions et éducations dans le milieu numérique [Opatrzeć myślą ekrany i umysły. Uwaga i edukacja w otoczeniu cyfrowym] [Fr]
7. Esej: dr hab. Michał Krzykawski, Od nowego pytania o technikę do nowej ekonomii politycznej w epoce maszyn o wysokiej mocy obliczeniowej
8. Artykuł naukowy: dr hab. Michał Krzykawski, Krytyka w technopresji
9. Esej: Bernard Stiegler, Nooróżnorodność, technoróżnorodność

Rekomendacje Katarzyny Drożdżal

1. Artykuł naukowy: Dehaene S. Inside the letterbox: how literacy transforms the human brain. Cerebrum. 2013 Jun
2. Książka: Narracja jako sposób rozumienia świata, red. Jerzy Trzebiński, Gdańsk 2002 [pozycja dostępna raczej w zbiorach bibliotecznych lub w drugim obiegu – nie była wznawiana]
3. Książka: Ulin D. L., The Lost Art of Reading: Why Books Matter in a Distracted Time, Sasquatch Books, 2010
4. Książka: Gazzaley A., Rosen L.D., The Distracted Mind. Ancient Brains in a High-Tech World, The MIT Press, 2016
5. Esej: Millière R., Moving Beyond Mimicry in Artificial Intelligence
6. Esej: Popławski P., Putnama mózgi w naczyniu – dlaczego nie żyjemy w symulacji?, Filozofuj!” 2020 nr 4 (34), s. 56–58.
7. Esej: Poczobut R., Systemy zombie a świadomość, Filozofuj! 2021 nr 1 (37), s. 22–24
8. Rozmowa: Sherry Turkle, Identity in a Cyber World with Sherry Turkle – Conversations with History [W ramach dyskusji wokół wątku antropomorfizacji AI, warto rozwinąć zagadnienie relacji z obiektem. W tej rozmowie  Sherry Turkle (psycholożka, psychoanalityczka współpracująca z MIT, autorka „Samotni razem: dlaczego oczekujemy więcej od zdobyczy techniki a mniej od siebie nawzajem” oraz „Reclaiming conversation”) wyjaśnia dlaczego tak ważne jest zrozumienie interakcji człowiek komputer przez pryzmat relacji z obiektem.]

Rekomendacje Pawła Nowaka

1. Książka: Jacek Dukaj, Po piśmie, Wydawnictwo Literackie, 2019
2. Książka: Daniel Tammet, Słowa są jak ptaki, które uczymy śpiewać. O znaczeniach i tajemnicach języka. Copernicus Center Press, 2022
3. Książka: Dandapani, The power of unveiling focus, Portfolio, 2022
4. Artykuł naukowy: Emily M. Bender i inni, On the Dangers of Stochastic Parrots: Can Language Models Be Too Big?, 2021
5. Artykuł naukowy: Sébastien Bubeck i inni, Sparks of Artificial General Intelligence: Early experiments with GPT-4, 2023
6. Wykład: Sébastien Bubeck, Sparks of AGI: early experiments with GPT-4

Tymczasem przygotowujemy się do kolejnego meetupu, którego temat będzie: „Obraz. Jaka jest wartość procesu twórczego w sztukach wizualnych?” Planujemy zorganizować to spotkanie w lipcu 2023.

Jeszcze raz wielkie podziękowania Michała za przyjęcie naszego zaproszenia oraz dla CAS za pomoc w organizacji.