Tematem przewodnim zbliżającego się Festiwalu jest „Miasto Wiedzy”. Za cel postawialiśmy sobie zaangażowanie społeczności projektantów usług i produktów cyfrowych, naukowców, artystów oraz mieszkańców regionu w dyskusję wokół wiedzy. Chcemy, aby „Miasto Wiedzy” ożyło i pozwoliło pomysłom rozwinąć się w działania, pozwalające mieszkańcom przejść z poziomu społeczeństwa informacyjnego na poziom społeczeństwa wiedzy.

Wydarzenia dedykujemy refleksji nad czynnikami, które mogą przywrócić status wiedzy jako bogactwa społeczeństw i jednostek w czasach gorących dyskusji o AI, deep fake’ach i bańkach informacyjnych.

Dlaczego pytamy o wiedzę?

XXI wiek jawi się jako epoka niespotykanego wcześniej dostępu do wiedzy i informacji. Postęp technologii komunikacyjnych, rozbudowane bazy informacji, nowe możliwości współpracy naukowców. Wszystko to skłania nas ku przekonaniu, że żyjemy w czasach, w których wiedza jest na (każde) wyciągnięcie (każdej) ręki.

Z drugiej zaś strony – prawda wymyka się w kierunku “postprawdy”, a uzasadnienia naszych przekonań odbijają od ścian “baniek informacyjnych”, w których się mimowolnie zamykamy. Natomiast pytania o granice rozumowego poznania świata obecnie wybrzmiewają w zderzeniu z obawami, że człowiek będzie stopniowo wypierany z systemów wiedzy, gdy ich operatorami zostają coraz częściej maszyny o potężnej mocy obliczeniowej.

W naszych cyfrowych realiach pytania o wiedzę tak naprawdę towarzyszą nam codziennie. Projektanci, badacze, artyści, naukowcy będący odbiorcami naszych konferencji, stają wobec tych nowych wyzwań niezależnie od przestrzeni w której realizują się zawodowo.

Katowice zostały uhonorowane tytułem Europejskiego Miasta Nauki 2024. Uważamy, że jest to doskonała okazja do spotkania z ekspertami, którzy na co dzień budują wiedzę w różnych organizacjach i we współpracy z różnymi grupami społecznymi. Zdecydowaliśmy, żeby każdy dzień naszego Festiwalu był poświęcony jednemu z poniższych pytań:

• Czym jest wiedza dla człowieka w XXI wieku?
• Co tak naprawdę wiemy?
• Jak poznajemy siebie?
• Co nadal potrzebujemy mieć w głowie?
• Jak dzielimy się wiedzą?

W finałowym dniu Festiwalu odbędzie się konferencja, która zjednoczy Miasto Wiedzy we wspólnym podsumowaniu różnorodnych wątków wyłonionych podczas warsztatów, wystaw i wydarzeń towarzyszących.

Przywołujemy uniwersalne pytania o wiedzę z pokorną świadomością ogromu dziedzictwa filozofii, nauk społecznych i nauk o człowieku. W ramach Festiwalu chcemy pobudzić do odpowiedzi, które uwzględniają współczesny kontekst społeczny, kulturowy i akademicki.

We współpracy ze śląskimi uczelniami, instytucjami kultury i instytucjami publicznymi zamierzamy stworzyć otwartą przestrzeń wymiany doświadczeń i wiedzy. Współorganizatorem i jednocześnie gospodarzem większości naszych tegorocznych wydarzeń jest Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach.

Czynnik ludzki

Nie sposób zadawać pytania o wiedzę bez ustanowienia, kto jest podmiotem poznania. W kontekście gorących dyskusji “jak i kiedy maszyny mogą zastąpić człowieka”, należy mocno akcentować, co odróżnia wiedzę człowieka od przetwarzania informacji np. w ramach uczenia maszynowego. Z tego też względu za kluczowy punkt odniesienia naszych refleksji obieramy psychologię, pedagogikę, socjologię oraz inne nauki o człowieku i społeczeństwie. Zapraszamy do dyskusji oraz pracy warsztatowej naukowców reprezentujących te dziedziny, jak również praktyków, którzy na co dzień pracują społecznie, terapeutycznie i edukacyjnie z przedstawicielami różnych grup społecznych.

Podkreślamy nowe wyzwania, ale chcemy odpowiadać na nie w użyteczny społecznie sposób. Dlatego zanim przejdziemy do tworzenia nowych rozwiązań chcemy zaangażować specjalistów i wspólnie nakreślić horyzont dla realnych systemów wiedzy.

Program Festiwalu dąży do różnorodności, a ścieżki o zróżnicowanych profilach pomogą odsłonić miejsca, gdzie odpowiedzi naukowców, praktyków i artystów mogą wzajemnie się dopełniać, ale też przecinać, a czasami stawać wobec siebie w opozycji.

Design jako przetwarzanie wiedzy o świecie

Jednym z głównych zadań projektantów jest dostarczenie odbiorcom produktów i usług odpowiednich informacji, pozwalających na realizację zadań i celów w określonym kontekście. Projektanci opracowują architekturę informacji systemów, tworzą systemy informacji wizualnej, analizują kanały dostarczania informacji. Jedną z istotnych miar użyteczności produktów i usług jest właśnie odpowiednie dostarczenie informacji.

W ramach Festiwalu pragniemy poszerzyć tą perspektywę o warunki niezbędne do budowania użytecznych społecznie systemów wiedzy. Miary z nimi związane będą wymagały znacznie więcej niż dostępność oraz odpowiednia ekspozycja informacji.

Informacja to fakty lub szczegóły na dany temat. Wiedza to świadomość, zrozumienie i umiejętności zdobyte dzięki doświadczeniu lub edukacji. Są one ze sobą powiązane, ale nie są tożsame: wiedza to wiedza o czymś, a informacja to to, co możemy wiedzieć.

“Projektowanie wiedzy” (w odróżnieniu od projektowania informacji) musi uwzględnić złożone warunki związane z budowaniem systemów wiedzy ludzkiej. Objąć nie tylko zdolności percepcyjne człowieka i procesy przetwarzania przez niego informacji, ale także utrwalania wiedzy, przekazywania oraz dostosowywania pod wpływem napływających ze środowiska nowych bodźców.

W ramach festiwalu proponujemy dyskusję o projektowaniu, którego celem jest dostęp do bogactwa wiedzy z uwzględnieniem ograniczeń poznawczych człowieka.

Sztuka i kultura jako źródło wiedzy o sobie i świecie

W ramach Festiwalu WUD Silesia nie może zabraknąć obszaru ART. W tym roku skupi się  on na trzech wątkach:

• Badania artystyczne (artistic research), a artystyczna wrażliwość i “aha! moment” czyli pytania o różnorodne podejście do wytwarzania i przetwarzania  wiedzy poprzez działania twórcze, oraz ich umocowanie w kulturze i nauce.
• Crafstmanship a Arteterapia – zdobywanie wiedzy o sobie samym w procesie kreatywnym i twórczym. Czego dowiadujemy się o sobie w roli rzemieślnika, a co mówi nam o sobie głęboka, swobodna praca na intuicji? Co łączy, a co odróżnia te dwie postawy?
• Sztuka zaangażowana – czego dowiadujemy się o sobie i świecie poprzez doświadczanie / przetwarzanie wiedzy płynącej z twórczości komentującej i aktywnie działającej na rzecz wyzwań współczesnego świata? 

Tematy będą poruszane w ramach wątków festiwalowych w debatach, wykładach oraz działaniach warsztatowych. Ze względu na mnogość wątków w ramach festiwalu zostaną zaprezentowane wybrane formy, podejścia oraz wyzwania współczesności, które są poruszane w ramach działań artystycznych, aktywistycznych  i interdyscyplinarnych badań artystycznych.

Ścieżka ART będzie zawierać również prace kuratorskie nad wystawą pod tytułem “SZTUKA POLECANIA na czasy rozpędzonej kultury”. Ten niezwykły projekt artystyczny, eksplorujący potencjał jaki drzemie w codziennym geście polecania sobie wzajemnie różnorodnych źródeł wiedzy i inspiracji. Podsumowanie działania w formie wystawy i otwartej przestrzeni kreatywnej odbędzie się w pierwszym dniu tygodnia festiwalowego.

Zaplanuj swój Tydzień w Katowicach!

Festiwal Wielu Pytań to 6 dni różnorodnych wydarzeń (18 – 23 marca 2024).

Program obejmuje warsztaty, prelekcje, dyskusje panelowe, pokazy filmowe i wiele inspirujących inicjatyw artystycznych. Wydarzenia będą miały miejsce przede wszystkim na terenie kampusu Akademii Sztuk Pięknych oraz Kato Science Corner (Metrolab GZM). Warto zaplanować udział w całym tygodniu i zadać sobie całą serię pytań o wiedzę we współczesnym świecie.

Wstęp na wszystkie wydarzenia będzie bezpłatny, jednak na większość wydarzeń wymagana będzie rejestracja, która odbędzie się w dniach 19-25 lutego 2024.

Miasto Wiedzy czeka na Ciebie!